Ăn chay là một truyền thống văn hóa lâu đời của các nước Á Đông. Tại Việt Nam, hình thức ăn uống này đã và đang thực sự trở thành một xu hướng sống tất yếu. Giữa cuộc sống đầy rẫy những bộn bề, lo toan, ăn chay như đưa con người trở về chốn bình yên, với thiên nhiên cỏ cây là bạn, với tâm hồn được thanh thản, thoát khỏi mọi ưu tư muộn phiền. Cùng với sự lan tỏa của văn hóa ăn chay, ẩm thực chay cũng ngày càng có nhiều cải biến đa dạng. Hãy theo chân Nhà hàng chay Phan Thiết - Phúc Tâm An để cùng khám phá và hiểu sâu hơn về đặc sắc ẩm thực chay trong văn hóa người Việt qua bài viết dưới đây.
Ăn chay: Xu hướng ẩm thực hiện đại
Khái niệm “ăn chay” bắt nguồn từ nhiều sự tích khác nhau, tuy nhiên chúng đều có chung một ý nghĩa là chỉ chế độ ăn uống với 100% nguyên liệu thực vật, nói không với các sản phẩm giết mổ hoặc chế phẩm giết mổ như thịt, cá, giò chả, trứng,...
Ăn chay: Không chỉ dành riêng cho Phật tử
Theo Phật dạy, vạn vật trên đời đều có sự sống, có hoan lạc và khổ đau. Mọi hành động tước đoạt hay gây tổn thương động vật đều là trái với luân thường đạo lý. Vì vậy, ăn chay là hành động tất yếu góp phần bảo vệ muôn loài, thể hiện tấm lòng từ bi và nhân ái với chúng sinh. Trước kia, ăn chay được “đóng khuôn” cho Phật tử tuy nhiên ngày nay nhận định này đã có nhiều đổi khác.
Khi văn hóa ẩm thực Việt Nam từng ngày biến chuyển, giá trị của ẩm thực chay cũng được khẳng định và lan truyền rộng rãi. Ăn chay không chỉ dành riêng cho người theo đạo mà ngày càng được nhiều người lựa chọn và theo đuổi bởi những giá trị to lớn về cả sức khỏe lẫn tâm hồn. Người người tìm đến ẩm thực chay như một cứu cánh cho các bệnh về đường tiêu hóa, bệnh mất ngủ, bệnh huyết áp, béo phì,... đồng thời giải tỏa khỏi những lo lắng, stress. Bên cạnh đó, ăn chay còn là hành động mang tính nhân văn, thể hiện tấm lòng nhân ái của con người. Ăn chay là không tiếp tay cho hành động giết mổ, ăn chay góp phần bảo vệ môi trường.
Ẩm thực chay: Chế độ ăn hoàn hảo cho mọi nhà
Đã có nhiều nghiên cứu chứng minh lợi ích của việc ăn chay đối với sức khỏe con người. Ăn chay không chỉ dành cho người lớn, cho người dưỡng sinh, cho Phật tử mà thực sự là một chế độ ăn uống bổ dưỡng, có thể áp dụng với tất cả mọi người, không kể giới tính, tuổi tác, nghề nghiệp hay những khác biệt về phong cách sống. Ăn chay không có nghĩa là cả đời chúng ta chỉ được ăn rau với đậu mà điều này còn phụ thuộc vào chế độ ăn chay bạn chọn. Nếu là người mới bắt đầu, bạn hoàn toàn có thể ăn chay theo ngày hoặc ăn chay theo một kỳ hạn nhất định trong tháng. Không ít người khởi đầu với các chế độ ăn chay theo kỳ để dần thích nghi với ẩm thực chay nhưng không lâu sau đó hoàn toàn bị chinh phục và tự nguyện gắn bó với ẩm thực chay.
Một cách gần gũi hơn, bạn có biết không ít những nghệ sĩ chúng ta thần tượng đều là người ăn chay? Những cái tên mà chúng tôi nói đến ở đây chắc hẳn không còn xa lạ với bạn. Những ngôi sao quyền lực trên đất Mỹ: Ellen DeGeneres, Gwyneth Paltrow, Natalie Portman, Jennifer Lopez,... đều coi ăn chay là một nguyên tắc sống tất yếu.
Ẩm thực chay: Ngon, bổ rẻ và vô cùng tinh tế
Ăn chay nhàm chán và vô vị? Nếu từng nghe thấy đâu đó hay thoáng qua trong đầu nhận định này thì chắc chắn bạn cần tìm hiểu và nhìn nhận lại ngay. Bởi thực tế, trên thế giới có đến hơn 20.000 nguyên liệu thực vật và từ chúng, bạn có thể chế biến thành vô vàn những món ăn bổ dưỡng và thơm ngon vô cùng. Không chỉ dừng lại ở các món hấp, luộc, giờ đây các đầu bếp tài hoa đã biến tấu và sáng tạo ra rất nhiều các món ăn chay hấp dẫn, khiến ẩm thực chay thực sự trở thành một nét văn hóa vô cùng độc đáo. Thưởng thức một mâm cơm chay hay mâm cỗ chay trọn vẹn, bạn sẽ có thể bất ngờ bởi tất cả những món ăn đều được chế biến cầu kỳ và công phu không kém món mặn, tạo nên một bữa ăn ngon về cả phần ăn và phần nhìn.
Hương vị của ẩm thực chay được đánh giá cao bởi sự thơm ngon và đặc biệt tinh tế. Cái “ngon” ở đây không chỉ đến từ cách thức chế biến, từ nguyên vật liệu mà có thể coi là sự tổng hòa của nhiều yếu tố: lòng biết ơn với mẹ thiên nhiên, sự sáng tạo, tình yêu và đam mê của người đầu bếp, ngon từ hương vị tự nhiên và hơn hết chính là tâm thế thoải mái, an yên tận hưởng món ăn của người thưởng thức.
Ngoài ra, ăn chay còn được yêu thích bởi sự tiện lợi, không đòi hỏi quá nhiều công sức chế biến. Chỉ với những loại nguyên liệu rau củ có sẵn trong gian bếp là bạn đã có thể dễ dàng kết hợp và chế biến chúng thành món canh chay, súp chay hay xào chay kho chay, hoặc ngẫu hứng cắt tỉa và trộn một số nguyên liệu với gia vị cần thiết tạo thành món Salad vừa nhanh gọn vừa thơm ngon cho cả gia đình. Và tất nhiên, rau thì luôn rẻ hơn thịt, ăn chay tiết kiệm chi phí hơn nhiều so với ăn mặn.
Ẩm thực chay nuôi dưỡng con người theo cách rất riêng
Không thể phủ nhận nguồn năng lượng và giá trị dinh dưỡng dồi dào mà những thực phẩm giết mổ như thịt, cá, hải sản,... mang đến cho con người tuy nhiên bạn có chắc tất cả nguồn năng lượng này là hoàn toàn lành mạnh? Tại sao giới chuyên gia vẫn khuyên rằng mỗi ngày chúng ta không nên ăn quá nhiều thịt và trứng?
Thực tế, các nhóm thực phẩm chứa nhiều protein và chất béo từ động vật đều chỉ có ích khi được sử dụng một cách cân đối và khoa học. Nếu cơ thể dung nạp quá nhiều các nhóm chất này từ thịt động vật không chỉ gây thừa cân, béo phì mà còn ảnh hưởng không tốt tới hệ tiêu hóa, hệ tim mạch, huyết áp và thần kinh, thậm chí làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Không chỉ vậy, khi ăn thịt động vật đồng nghĩa với việc cơ thể chúng ta sẽ dung nạp một lượng lớn adrenaline - hoạt chất tiết ra từ động vật khi chúng gặp nguy hiểm hay sợ hãi. Adrenaline khiến cơ thể con người dễ lâm vào tình trạng lo lắng, bồn chồn, dễ cáu gắt - điều mà không xảy ra với người ăn chay.
Thay vì những chất béo độc hại, ẩm thực chay nuôi dưỡng con người theo một cách rất riêng. Khi sử dụng thực phẩm chay, cơ thể con người sẽ ít hấp thụ cholesterol và chất béo có hại hơn, trong khi đó lại hấp thụ tốt hơn loạt axit amin, vitamin, canxi,... Ngoài việc đáp ứng một cách hoàn hảo nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày của con người, ẩm thực chay còn cung cấp cho con người hàng loạt các axit amin có ích mà cơ thể không tự tổng hợp được, cũng không thể tìm thấy ở thịt hay các chế phẩm động vật khác. Theo nhiều nghiên cứu, người ăn chay có tỷ lệ tử vong do đau tim thấp hơn 25% so với người ăn thịt, tỷ lệ ung thư ở người ăn chay cũng thấp hơn đến 20-40% so với người ăn thịt.
Với một số nhóm bệnh, ăn chay trở thành giải pháp hiệu quả giúp giảm nhẹ triệu chứng cũng như tác động của bệnh đối với sức khỏe con người. Những người bị bệnh dạ dày, viêm đường tiêu hóa, người mắc các bệnh do dư thừa chất béo: gan nhiễm mỡ, tiểu đường, mỡ máu, cholesterol cao,... hoàn toàn có thể khắc phục bằng một chế độ ăn chay lành mạnh. Lượng chất xơ dồi dào trong ẩm thực chay vừa tốt cho hệ tiêu hóa lại giúp ổn định đường huyết trong cơ thể, chống táo bón và kiểm soát tình trạng thừa cân. Ngoài ra, với phái đẹp, thực phẩm chay còn giúp chị em có được vóc dáng săn chắc, da dẻ hồng hào mịn màng, làm chậm quá trình lão hóa.
Tóm lại, ăn chay thực sự là một hình thức ăn uống tuyệt vời mà con người cần có sự nhìn nhận và vận dụng đúng đắn. Những giá trị to lớn mà ẩm thực chay mang lại sẽ còn có ý nghĩa trong cả hôm nay và mai sau. Để tìm hiểu sâu hơn về ẩm thực chay và nuôi dưỡng tình yêu với ăn chay, đừng quên truy cập website của Nhà hàng chay Phan Thiết - Phúc Tâm An hàng ngày nhé!