Công dụng của ăn chay từ lâu đã không còn xa lạ đối với chúng ta. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết như thế nào là ăn chay đầy đủ và đúng cách? Hay mẹo ăn chay ra sao để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho sức khỏe? Hãy để Ăn Chay Phan Thiết Phúc Tâm An giúp bạn giải đáp thắc mắc này nhé!
1. Ăn chay là gì?
Ăn chay còn gọi là trai giới hay ăn lạt, là chế độ ăn uống chỉ gồm những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật (trái cây, rau quả,...), có hoặc không ăn những sản phẩm từ sữa, trứng hoặc mật ong, bơ, phô mai, kem, đạm váng sữa. Hoàn toàn không sử dụng các loại thịt (thịt đỏ, thịt gia cầm và hải sản, côn trùng) hoặc kiêng ăn các thực phẩm có được từ quá trình giết mổ như (chả, giò, mắm, ruốc, thịt hun khói...)
2. Lợi ích của việc ăn chay đúng cách
Đồ ăn chay nhẹ nhàng, tinh khiết, dễ tiêu hóa và có nhiều vitamin lành mạnh. Khi ăn chay, nhờ không ăn thịt cá nên giảm số lượng chất béo bão hoà không tốt cho sức khoẻ. Do đó, giảm phần nào nguy cơ đau tim, đột quỵ, tăng huyết áp.
Thực phẩm chay có nhiều chất xơ, lại có ít chất béo bão hòa nên tránh béo phì, táo bón. đồng thời làm giảm lượng cholesterol xấu trong máu, giúp ổn định lượng đường máu đối với bệnh nhân bị tiểu đường.
Chất béo bão hòa:
Chất béo bão hoà là loại chất béo có nhiều trong các phần mỡ của các loại thịt, bơ, sữa nguyên chất, pho mai. Việc ăn quá nhiều chất béo bão hoà sẽ góp phần tăng lượng cholesterol trong máu dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch như đau tim, đột quỵ, tăng huyết áp.
Mặt khác, ăn chay còn giúp làm giảm nguy cơ xuất hiện một số bệnh ung thư, ít mắc phải những căn bệnh mãn tính cũng như ít bị hiện tượng kết tụ sỏi trong thận và túi mật.
Khoa học cũng cho thấy nếu ăn nhiều rau quả như bí đao, dưa chuột, cà rốt, mè, đậu nành… sẽ đẹp tóc và đẹp nước da.
Việc ăn chay không đúng cách, không đủ chất dinh dưỡng dễ gây ra các tính trạng như: nhão cơ, nhiễm trùng, thiếu máu, tiểu đường, gây căng thẳng, mệt mỏi, da xanh, người yếu ớt,... Đặc biệt đối với trẻ em, thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai, cho con bú, bệnh nhân cần dinh dưỡng để phục hồi đang là những đối tượng có nhu cầu về dinh dưỡng lớn, ăn uống không đủ chất ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe và sự tăng trưởng.
Người ăn chay hoàn toàn có thể đảm bảo dinh dưỡng nếu biết cách. Vì vậy, nên nạp đủ chất đạm thông qua các nhóm đậu như đậu Hà Lan, đậu đũa, các chế phẩm làm từ đậu nành như tàu hũ, tương hột. Bổ sung canxi từ rau có màu xanh đậm như cải thìa, bông cải xanh, tảo và rong biển. Sắt và kẽm có rất nhiều trong rau xanh như cải thìa, bắp cải, cải bó xôi, súp lơ xanh và hạt sấy khô như: hạt điều, hạnh nhân, ngũ cốc nguyên hạt.
3. Hướng dẫn ăn chay đúng cách đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng
Chọn hình thức ăn chay phù hợp với đối tượng
Để đảm bảo ăn chay đầy đủ và đúng cách, trước tiên bạn cần chú ý chọn hình thức ăn chay phù hợp với thể trạng của bản thân.
Đối với trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ có thai và đang cho con bú… nên áp dụng các kiểu ăn chay linh hoạt ví dụ ăn chay kết hợp có ăn trứng và sữa, ăn chay theo ngày xen kẽ với ăn mặn hoặc một buổi chay, một buổi mặn.
Những đối tượng còn lại có thể trạng tốt có thể chọn hình thức ăn chay tùy thuộc vào nhu cầu của bản thân.
Sắp xếp khẩu phần ăn, thời gian hợp lý
Muốn ăn chay đầy đủ và đúng cách thì cần đảm bảo sắp xếp khẩu phần ăn, chế độ dinh dưỡng, thời gian và số lượng bữa ăn trong ngày hợp lí. Các bữa ăn cần được đa dạng từ nhiều loại thực phẩm chay giả mặn, chế biến phù hợp. Ví dụ bữa sáng thì nên ăn các món ăn giàu năng lượng nhưng dễ tiêu. Bữa trưa và bữa tối cần chế biến các món ăn đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để cải thiện khẩu vị. Chú ý cân bằng các loại thức ăn chứa nhiều đạm thực vật và các loại dưỡng chất khác để bữa ăn được đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng.
Lựa chọn nguyên liệu kỹ càng, cẩn thận
Bên cạnh đó, việc lựa chọn nguyên liệu nấu đồ ăn chay cần được tiến hành một cách kĩ lưỡng và cẩn thận. Người ăn chay nên chế biến bằng các phương pháp như luộc, hấp, chần,..
Tìm và bổ sung thêm chất dinh dưỡng
Nếu không biết bố trí bữa ăn một cách đa dạng có thể làm cơ thể bạn thiếu hụt dưỡng chất trầm trọng vì mỗi loại thực phẩm chay đều không thể cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Chính vì vậy, bạn cần phải biết kết hợp chúng lại như cháo ăn với đậu xanh, sữa và ngũ cốc tránh ăn một món đơn độc.
Chế độ ăn hàng ngày của một người bình thường cần phải đảm bảo 4 nhóm dinh dưỡng:
- Thứ nhất là bột đường có trong gạo, khoai, bắp, lúa mì và các loại ngũ cốc.
- Thứ hai là chất đạm, có nhiều trong các loại đậu.
- Thứ ba là chất béo có từ các loại hạt có dầu như đậu nành, mè, đậu phộng, hạt hướng dương, hạt gấc…
- Thứ tư là vitamin và khoáng chất có trong các loại rau, củ quả và trái cây.
4. Thực đơn gợi ý cho bữa ăn chay
- Sáng: Mì bò viên chay, bún xào, bánh mì bơ đậu phộng, bánh bao, bún riêu chay.
- Giữa buổi: Sữa chua, dâu tây trộn sữa, trái cây.
- Trưa: Cơm, đậu hủ xốt cà chua, canh cải xanh và trái cây tráng miệng.
- Chiều: Khoai lang hoặc một ly sữa đậu nành.
- Tối: Cơm, khổ qua hầm, canh cải thảo, hoặc mì, canh bí xanh, nấm kho...
Dù bạn lựa chọn hình thức ăn chay nào, thì ăn chay đầy đủ và đúng cách vẫn là tiêu chí cần được đặt lên hàng đầu.
Trên đây là các gợi ý để ăn chay đúng cách, đủ chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe mà Ăn Chay Phan Thiết Phúc Tâm An cung cấp cho bạn. Chúc bạn sớm xây dựng được cho mình thực đơn chay dinh dưỡng nhé!